İdrar analizi, geçmişten günümüze vücuttaki problemleri tespit etmek için sıkça kullanılan bir yöntemdir. İdrar rengi, genel olarak vücuttaki bir sorunun göstergesi olabilir. Tıpta, normalden sapma gösteren herhangi bir renk değişikliği klinik olarak önemli kabul edilir. Örneğin, sarılık durumunda deri, göz ve mukozalar sarı renk alır. Bu nedenle, normalde sabit olan yapılar ve salgılardaki değişiklikleri dikkatle izlemeliyiz ve idrar da bu gözlemin bir parçasıdır. İdrarda renk değişimi, altta yatan hastalık ve bozuklukların önemli bir göstergesi olabilir. Bu nedenle, idrar rengi değişikliği, herhangi bir hastalığın mümkün olan en erken aşamada belirlenmesinde yardımcı olan önemli bir işarettir.

Böbrekler, idrar üretiminden sorumlu organlardır. Kanı sürekli olarak filtreleyen böbrekler, su, şeker, amino asitler, vitaminler ve diğer hayati maddelerin kan dolaşımına geri dönmesini sağlar. Bu sürekli filtrasyon sürecinde, üre, ürik asit, kreatinin, hormon atıkları ve toksinler gibi atık maddeler idrara geçerek vücuttan atılır. Normal idrar, soluk sarı renkte olup bu renk, ürokrom adı verilen bir maddeden kaynaklanır. Böbrek hastalıklarında bu filtrasyon işlemi bozulduğunda, idrarın soluk rengi değişebilir. Bu bozukluklara bağlı olarak kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri, proteinler ve boyalar gibi maddeler idrara karışabilir ve bu da idrar renginde değişikliklere neden olabilir. Bu renk değişiklikleri tanı koymada önemlidir.

Pembe veya kırmızı idrar korkutucu olabilir ancak bazı durumlarda bu normaldir. Örneğin, pancar, böğürtlen gibi besinlerin aşırı tüketimi sonrası görülmesi normaldir. Antibiyotikler ve laksatifler, idrarda kırmızı bir renk tonuna neden olabilen ilaçlardır. Ancak, daha ciddi bir neden de idrarda kan bulunmasıdır. Bu durum idrar yolu enfeksiyonları, benign prostat hiperplazisi, iyi veya kötü huylu tümörler nedeniyle olabilir. Kırmızı idrar belirtisi, böbreklerde taş ve kist oluşumunun bir göstergesi de olabilir. Normal bir idrar rengi orta derecede sarı olmalıdır. Saman sarısı da normal kabul edilir.

Sarının farklı tonları da bize bazı ipuçları verir. Sarı rengin koyu olması, sıvı tüketiminin az olduğunu gösterirken; açık sarı olması, yeterli sıvı tüketildiğini işaret eder. Çünkü vücuttaki birçok madde, bakteriler, mantarlar, fazla şeker ve protein idrara geçer.

• Kırmızı idrar,
• vücutta beliren atıkların atılmasında önemli bir rol oynar.

Böbreğin kandan süzdüğü fazla su ve suda çözünebilen maddeler, idrar yoluyla dışarı atılır.