İdrar Yolu Tıkanması Belirtileri ve Tedavisi
13 Temmuz 2024

İdrar Yolu Tıkanması Belirtileri ve Tedavisi

İdrar Yolu Tıkanması

Böbrekte üretilen idrar, kanallardan geçerek idrar kesesinde (mesane) birikir. Bu biriken idrar, uygun zaman ve yerde irademizle dışarı atılır. İdrar akımı yalnızca yer çekiminin etkisiyle gerçekleşmez; idrar yolunun her bölümünde idrarı aşağıya doğru iten farklı, düzenli ve otomatik ayarlanan bir basınç sistemi vardır. Ayrıca, mesanede biriken idrarın, işeme anında böbrek yoluna geri kaçmasını engelleyen özel bir kas sistemi mevcuttur. Bu sisteme üretero-trigonal kompleks (UTK) adı verilir. UTK, valf şeklinde çalışarak aşağıya geçen idrarın böbreklere geri kaçmasını engeller. Eğer idrar tıkanıklığı veya UTK yetmezliği nedeniyle geri kaçarsa, reflü adı verilen hastalık meydana gelir. Bu durum, zamanla böbrek fonksiyonlarını bozar ve hatta böbrek yetmezliğine neden olabilir.

Normal İdrar Akışı İçin Gereken Şartlar

Normal idrar üretimi için kalbin iyi çalışması, damarların sağlıklı olması, tansiyonun normal seviyede olması ve yeterli miktarda sıvı tüketilmesi gerekmektedir. İdrar yolları, yalnızca idrar akışını sağlayan içi boş su boruları gibi değildir; basınca duyarlı ve düzenli çalışarak işlevlerini yerine getirirler. Böbrekte yaklaşık olarak 15 cm su basıncı bulunurken, bu basınç üreterde 13.5 cm su, mesanede ise 0 ila 10 cm su kadardır. Herhangi bir hastalığa bağlı olarak meydana gelen basınç farklılıkları, çeşitli savunma mekanizmaları ile idrar yollarınca otomatik olarak düzenlenir ve böbreğin düzgün çalışması sağlanır. Ancak hastalık tedavi edilmezse, geri dönüşü olmayan bir duruma girilir ve bu durum böbrek yetmezliği ile sonuçlanır.

İdrar Yolu Tıkanıklığının Sebepleri ve Etkileri

Herhangi bir nedenle idrar akışının engellenmesi durumunda, böbrek ve idrar yollarında meydana gelen zararları gidermek için bir dizi basınç farklılıkları oluşur. Bu farklılıkların neden olduğu hastalıklara genel olarak obstrüktif üropati denir. İdrar yolu tıkanıklığı tedavisinde amaç, idrarın normal şekilde akışını sağlamaktır. İdrar yollarında tıkanıklık oluşturan önemli hastalık grupları şunlardır:
  • İdrar yolu taş hastalığı
  • Yaşlılarda prostat büyümesi
  • Tümörler
  • Enfeksiyon hastalıkları sonucu meydana gelen darlıklar
  • Üretero-pelvik darlık (böbrek çıkışı darlığı)

Böbreklerin Tıkanıklığa Verdiği Cevap

Böbreklerin tıkanıklığa verdiği cevap üç basamakta incelenebilir:
  • İlk basamak cevap: İdrar yolunda yükselen basınç, böbrek süzme basıncının 35 cm suya kadar yükselmesine neden olur. Bu durumda böbrekten PGE2 salgılanır ve bu madde etkili bir vazodilatördür. Bu cevap yaklaşık 2 saat sürer ve amaç, böbreğin kanı temizleme görevine devam etmesini sağlamaktır. Hasta tedaviye tam cevap verir.
  • İkinci basamak cevap: İdrar yollarında basınç artmaya devam ederse, böbrek kan akımı azalmaya başlar. Bu durum yaklaşık 5 saat sürer ve hasta tedaviye cevap verir.
  • Üçüncü basamak cevap: Daha etkili bir vazokonstriktör olan THROMBOXANE-A2 salgılanır. Renal kan akımı hızla azalır. 24 saat içinde renal kan akımının %70'e, 72 saatte %50'ye, 6. günde %30'a, 2. haftada %20'ye, 8. haftada %12'ye düştüğü görülmüştür. Tedaviye her zaman istenilen cevap alınamayabilir.

İdrar yolu tıkanıklığının bir su borusunun tıkanıklığından farklı olduğunu anlamak önemlidir. İdrar yolu tıkanıklığı tedavisi, bazı kritik durumlara gelmeden ve belirli zamanlarda yapılmalıdır. Örneğin, böbrek taşı bulunan bir hasta "tamam, hastalığım belli, bir ara ameliyat olurum ya da taşımı kırdırırım" derse, kötü bir duruma düşebilir. Yukarıda verilen basınç ve kan akım değerleri, bu nedenle sunulmuştur.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

ramazan

16 Nisan 2024 Salı

idrarimi yapakta zorlaniyorum damla damla yapiyorim

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Merhaba Ramazan,

Yaşadığınız durum oldukça rahatsız edici olabilir ve altta yatan birçok farklı nedenden kaynaklanabilir. Bu tür semptomlar idrar yolu enfeksiyonu, prostat sorunları veya mesane ile ilgili başka problemlerden kaynaklanabilir. Kesin bir teşhis ve uygun bir tedavi planı için bir üroloğa başvurmanız en doğrusu olacaktır. Geçmiş olsun, umarım en kısa zamanda sağlığınıza kavuşursunuz.

2. Cevap
cevap

Ebu Cehil

Merhaba Ramazan bey, idrar yapmada zorlanma ve damla damla yapmanız böbreğinizde kum yada taş olduğunun habercisidir. Bunun için bir üroloji uzmanına muayene olmanız idrar ve kan testicile beraber ultrasona girmeniz gerekir. Bu tetkiklerin sonucunda doktorunuz uygulanacak tedaviye kadar verecektir. Bu süre içinde bol bol su tüketmeniz iyileşmenizi hızlandıracaktır. Geçmiş olsun.

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Doğum Sonrası İdrar Kaçırma

Doğum Sonrası İdrar Kaçırma

İdrarda Kan Belirtileri ve Tedavisi

İdrarda Kan Belirtileri ve Tedavisi

İdrar Torbası İltihabı Belirtileri ve Tedavisi

İdrar Torbası İltihabı Belirtileri ve Tedavisi

Çocuklarda İdrar Yolu Enfeksiyonu

Çocuklarda İdrar Yolu Enfeksiyonu

Turuncu İdrar Belirtileri ve Tedavisi

Turuncu İdrar Belirtileri ve Tedavisi