İdrar miktarının azalmasının sebepleri nelerdir?

İdrar miktarının azalması, tıbbi olarak "oligüri" olarak adlandırılır ve genellikle 24 saatte 400 ml'nin altında idrar çıkışı olması durumunu ifade eder. Bu durum, vücuttaki sıvı dengesizliklerinden ciddi sağlık sorunlarına kadar çeşitli nedenlere bağlı olabilir. İdrar miktarındaki azalma geçici veya kalıcı olabilir ve altta yatan nedene bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Aşağıda, idrar miktarının azalmasının yaygın sebepleri detaylı olarak açıklanmıştır.

Dehidrasyon, idrar miktarının azalmasının en yaygın nedenidir. Yetersiz sıvı alımı, aşırı terleme, ishal veya kusma gibi durumlar vücuttaki sıvı kaybını artırarak idrar üretimini azaltır.

• Yetersiz su içmek veya sıvı tüketmemek.
• Aşırı sıcak hava veya fiziksel aktivite sonucu terleme.
• Enfeksiyonlar veya gıda zehirlenmelerine bağlı ishal ve kusma.

Böbrekler, idrar üretiminden sorumlu olduğu için bu organdaki işlev bozuklukları idrar miktarını doğrudan etkiler.

• Akut böbrek hasarı: Ani gelişen böbrek fonksiyon kaybı, idrar çıkışını azaltabilir.
• Kronik böbrek hastalığı: Uzun süreli böbrek sorunları, idrar üretimini yavaşlatabilir.
• Böbrek enfeksiyonları veya taşları: İdrar akışını engelleyerek miktarı düşürebilir.

İdrar yollarında meydana gelen tıkanıklıklar, idrarın vücuttan atılmasını engelleyerek miktarını azaltır.

• Prostat büyümesi (erkeklerde yaygın).
• İdrar kesesi veya üreterdeki tümörler.
• İdrar yolu taşları veya daralmalar.

Kalp yetmezliği veya düşük kan basıncı gibi durumlar, böbreklere yeterli kan akışının sağlanamamasına neden olarak idrar üretimini etkiler.

• Kalp yetmezliği: Kan pompalama kapasitesinin azalması.
• Şok veya hipotansiyon (düşük tansiyon).
• Kan kaybı veya ciddi enfeksiyonlar.

Bazı ilaçlar, idrar miktarını azaltabilir veya böbrek fonksiyonlarını etkileyebilir.

• Diüretik (idrar söktürücü) ilaçların yanlış kullanımı.
• Ağrı kesiciler (NSAİİ'ler) veya antibiyotiklerin yan etkileri.
• Kemoterapi gibi tedaviler.

İdrar miktarındaki azalma, aşağıdaki durumlarla da ilişkili olabilir:

• Yanıklar veya travmalar: Vücuttaki sıvı dengesini bozabilir.
• Karaciğer hastalıkları: Siroz gibi durumlar böbrek fonksiyonlarını etkileyebilir.
• Gebelik: Gebelikte idrar yolu değişiklikleri veya preeklampsi gibi komplikasyonlar.

İdrar miktarında belirgin bir azalma fark ederseniz, özellikle aşağıdaki belirtiler eşlik ediyorsa derhal tıbbi yardım alın:

• Şiddetli halsizlik veya baş dönmesi.
• Nefes darlığı veya göğüs ağrısı.
• İdrar yaparken ağrı veya yanma.
• Vücutta şişme (ödem) veya yüksek ateş.

İdrar miktarının azalması ciddi bir sağlık sorununun işareti olabilir, bu nedenle erken teşhis ve tedavi önemlidir. Doktorunuz, nedeni belirlemek için idrar testleri, kan testleri veya görüntüleme yöntemleri kullanabilir.